Als we allemaal in de stad gaan wonen, moet er wel water zijn

Volgens Stef Koop, onderzoeker bij KWR en het Copernicus Instituut, zijn er wereldwijd maar een paar waterwijze steden. “Waterwijs betekent dat ze grotendeels circulair en daarmee zelfvoorzienend in water zijn. Ze winnen energie en grondstoffen terug uit hun afval en afvalwater. Hun infrastructuur is multifunctioneel en adaptief, en zij integreren water in hun stedelijke planning.” Wereldwijd dreigen mensen echter slachtoffer te worden van bestuurlijk onvermogen als het gaat om water in de stad, zo waarschuwt Koop. “De gevolgen zijn enorm. Van overstromingen tot hittestress en ernstige watertekorten. Of grootschalige gezondheidsrisico’s en verlies aan biodiversiteit door gebrekkige voorziening van sanitatie, afvalwaterzuivering en drinkwater.”  

Duurzame ontwikkelingsdoelen

De onderzoekers bekeken hoe steden scoren bij de duurzame ontwikkelingsdoelen (SDG’s) van de Verenigde Naties, met name SDG 6 (Gezond water en sanitaire voorzieningen) en SDG 11 (Duurzame steden en gemeenschappen). “Effectiviteit van bestuur lijkt van doorslaggevende aard voor het behalen van die SDG’s”, verduidelijkt Chloé Grison, voormalig masterstudent aan het Copernicus Instituut en KWR en momenteel manager publieke infrastructuur bij Invest International. “Voor die mate van effectiviteit heeft de Wereldbank de criteria opgesteld. Wat blijkt: in steden met een effectief bestuur is ook het watermanagement goed. Of zoals de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling, de OESO, zegt: “If you want to fix the water pipes, start with the institutions.”  

Ondermaats

Van de 200 onderzochte steden presteren er 145 ondermaats op de onderwerpen afvalwaterzuivering, terugwinning van energie en klimaatadaptatie. “Niet alleen in Azië, Latijns-Amerika en Afrika, ook in Noord-Amerika en Oost-Europa.” Veel steden in Azië en Afrika schieten tekort op gebieden als goede drinkwatervoorziening en sanitaire voorzieningen. “Dat laatste speelt ook in Latijns-Amerika.” 

Politieke keuze

Het behalen van de SDG’s is een politieke keuze, beklemtoont Kees van Leeuwen, hoogleraar Watermanagement en Stedelijke Ontwikkeling bij het Copernicus Instituut. “Je verdient je water alleen als je er ook echt om geeft. En aangezien de meesten van ons in steden wonen, is het behalen van de doelen van SDG 6 en SDG 11 cruciaal voor de mensheid.” Maar de middelen daarvoor ontbreken nu veelal. “Datalacunes staan het behalen van deze doelstellingen in de weg. Het is niet mogelijk om een proces te sturen als de voortgang niet goed wordt gemonitord. Op deze manier kunnen steden en landen niet tijdig aangesproken worden op hun beperkte voortgang. Dat vormt een grote belemmering voor het halen van SDG 6 en 11. Op basis van onze analyse is het dan ook zeer aannemelijk dat op veel plekken de doelstellingen van SDG 6 en 11 tegen 2030 niet zullen worden gehaald. Dit heeft ook grote consequenties voor het behalen van de andere SDG’s omdat water daarin vaak een centrale rol speelt.” Een boodschap die op Wereld Water Dag en tijdens de UN Water Conference, van 22 tot 24 maart in New York, niet duidelijk genoeg afgegeven kan worden.  

Samenwerking

Naast de masterstudenten van de Universiteit Utrecht en KWR leverden ook de Universiteit van Bath (Verenigd Koninkrijk), de Vrije Universiteit Brussel, de universiteiten van Binnen-Mongolië en Nankai (beide in de Volksrepubliek China) en UNESCO belangrijke bijdragen aan het onderzoek. 

Publicaties

Chloé Grison, Stef Koop, Steven Eisenreich, Jan Hofman, I-Shin Chang, Jing Wu, Dragan Savic, Kees van Leeuwen, ‘Integrated Water Resources Management in Cities in the World: Global Challenges’, Water Resources Management, https://library.kwrwater.nl/publication/69872328/.