Impressie van de Smart Energy Systems Conference

Reizen met de trein!

Ondanks de uitgekiende heenreis waarbij van tevoren de overstaptijd redelijk ruim was gekozen, bleek het reisschema niet opgewassen tegen de Duitse dienstregeling. Gelukkig bleef de vertraging enigszins beperkt tot ca. 2,5 uur en kwamen we door omstandigheden Nederlandse congresdeelnemers tegen waardoor het netwerken al vroegtijdig kon beginnen. In de Deense hoofdstad aangekomen, maakten we van de avonduren gebruik om het centrum te verkennen.

Key notes en eerste indrukken

Na een persoonlijke begroeting door Henrik Lund, de organisator van de SES conferentie, werd afgetrapt met 3 keynote presentaties. Kristian Jensen zette de toon door te hameren op de kwetsbaarheid van Europese energiesystemen en de noodzaak om de cyber-security op orde te houden en onze afhankelijkheid van Russisch gas zo snel mogelijk naar nul te brengen om zodoende een (hoge) drempel op te werpen aan de Russische oorlogsfinanciering. Daartoe is het van belang om o.a. nog meer energiebronnen te diversificeren, energie-infrastructuur te versterken en in te zetten op (Europese) productie van energietechnologie. In de tweede keynote, gegeven door Christina Grumstrup Sørensen, bleek hoe voortvarend de Denen zijn in hun betrokkenheid bij de energietransitie, met miljardeninvesteringen in grootschalige hernieuwbare energieprojecten door een Deens investeringsfonds (CIP). Naast de noodzaak van investeringen, werden bottlenecks en de urgentie van het weghalen ervan aangestipt door Philip Cole in zijn uiteenzetting over het opschalen van windenergie in Europa. Naast het opschalen van de productie van windturbine-technologie binnen Europa om minder afhankelijk te zijn van de productie elders, is volgens hem en vele anderen in de zaal, de huidige stroperigheid rondom vergunningverlening een heikel punt. We hebben slechts 6 jaar tot 2030, en het vergunningstraject duurt gauw al zo’n 3 (tot 5) jaar!

In de parallelle sessies was het boeiend om de verschillende toepassingen van AI en control te zien in optimalisaties van energieproblematiek, variërend van planning en ontwerp tot real-time bedrijfsvoering. Een sterk voorbeeld, gepresenteerd door Xavier Rixhon uit de universiteit van Leuven, was de toepassing van Reinforcement Learning (RL) voor de planning en inzet van beleidsopties in het terugdringen van het CO2-budget naar nul in 2050. RL is een geavanceerd algoritme dat gebruik maakt van neurale netwerken die een optimum vinden door te leren van data met een beloningsfunctie.

Over de gehele linie viel op dat er veel tools bestaan die ingezet worden om een optimum te vinden tussen kosten en/of CO2 emissies voor allerlei energiesystemen.

Dirk Vries presenteert de slimme controller voor groene waterstofproductie.

De Binckhorst, een slimme, groene waterstofvoorziening en Warmtestad

Gedurende de conferentie gaven mijn collega’s Els van der Roest, Daniël Bakker en ikzelf ook een presentatie. Els illustreerde de casus van een ontwerp voor het warmtesysteem van de Binckhorst in Den Haag, waarbij een zeer lage temperatuurstadsverwarmingssysteem (bronnet) wordt gecombineerd met power-to-heat en ondergrondse warmteopslag, met regeneratie van de opslag uit de drinkwaterberging van Dunea.  Els toonde aan dat dit soort lagetemperatuurverwarmingssystemen met opslag een aanzienlijk flexibiliteitspotentieel hebben binnen het grotere energiesysteem, gebaseerd op de resultaten uit het COHEASY project.

Mijn bijdrage ging over het slim aansturen van de productie van groene waterstof, zodat er voldoende voorraad is voor het waterstoftankstation in Nieuwegein als onderdeel van het H-Flex project. Het aanstuurmechanisme bestaat uit de anticipatie van de elektriciteitsprijzen op de zogenaamde European Price Exchange (EPEX) markt, die een dag vantevoren bekend worden gemaakt.

Daniël presenteerde op woensdag over de digitale tweeling van de warmtecentrale van WarmteStad in Groningen. Die centrale wordt stapsgewijs in gebruik genomen, met restwarmte van datacenters, warmtepompen, zonthermie en ondergrondse warmteopslag als belangrijkste onderdelen van het eindbeeld. Daniël toonde de economische prestaties en aandeel hernieuwbare energie van de warmtecentrale voor verschillende scenario’s. Daarmee liet hij zien welke technologieën het meest duurzaam en welke het meest kostenefficiënt zijn.

Netwerken tussen de lezingen door op de Smart Energy Systems conferentie.

De avonden werden ook plezierig ingevuld met het conferentiediner, waarbij de organisator van het congres en een DJ luister zetten bij de avond met opmerkelijke anekdotes en muziek. De tweede avond maakten we nog een fietstocht door het mooie en moderne Kopenhagen, de Denen hebben duurzaamheid in elk geval hoog in het vaandel staan. Geïnspireerd en enigszins vermoeid begonnen we aan de terugreis per trein. Hoewel het volgen van videomeetings in de trein weer zeer moeizaam is gebleken, hebben we goed gebruik gemaakt van ons mobiele kantoor.

Pittoresk Kopenhagen tijdens een fietstocht door de stad.