Pyrazoollozingen houden KWR en waterbedrijven lange tijd in de greep

Ingrijpende maatregelen waterbedrijven

Voor het eerst in de geschiedenis stapte WML voor de zekerheid over op een alternatieve drinkwaterbron (diep grondwater). De inlaat van Maaswater in spaarbekkens van Evides bleef ruim drie weken gesloten. Sinds de ingebruikname van het bekkensysteem in 1973 was zo’n lange innamestop door een puntlozing nog niet voorgekomen. Dunea stapte ook over van de afgedamde Maas en week uit naar de Lek als drinkwaterbron. Dankzij deze extra maatregelen en de reguliere maatregelen (monitoring en zuivering) is de drinkwaterkwaliteit ook tijdens de pyrazoollozing nooit in het geding geweest.

Complexe samenloop van omstandigheden

Grootschalige incidenten met chemische verontreiniging van drinkwater(bronnen) komen gelukkig zelden voor. In het geval van pyrazool was sprake van een complexe samenloop van omstandigheden: een haperende afvalwaterzuiveringsinstallatie, onduidelijkheid over het al dan niet vergund zijn van de lozing van pyrazool, langdurig lage waterafvoer in de Maas, een lastig te detecteren verbinding in verband met polariteit en ionisatie, en een gebrek aan toxicologische informatie.

Vergelijkbare situatie in de toekomst

Gezien het brede palet aan stoffen dat in gebruik is en in de waterketen kan belanden, is het niet ondenkbaar dat in de toekomst opnieuw een vergelijkbare situatie optreedt. We weten dat slechts een klein deel van de stoffen in de waterketen structureel wordt gemeten en dat een nog kleiner deel is genormeerd. Met name zeer polaire verbindingen kunnen met reguliere screeningsmethoden nog onder de radar blijven, terwijl juist een verschuiving naar deze stoffen wordt voorzien als gevolg van strengere regulering van apolaire stoffen en het ontstaan van veelal polaire transformatieproducten in zuiveringsprocessen. Daarnaast zijn kleine, polaire stoffen bij drinkwaterzuivering in het algemeen slecht te verwijderen.

Vervolgonderzoeken KWR

Naar aanleiding van de pyrazoolcasus deed KWR in opdracht van de waterbedrijven onderzoek naar verwijdering van pyrazool in verschillende zuiveringsprocessen. We bestuderen in hoeverre contaminanten in de waterketen in beeld zijn en welke innovatieve analytische methoden (bijvoorbeeld HILIC-chromatografie voor scheiding van zeer polaire stoffen en bioassays voor effectgerichte detectie van stoffen) kunnen worden geïmplementeerd. Daarnaast maken we een roadmap om identificatie van onbekende verbindingen te versnellen en een groter scala aan (onbekende) verbindingen te kunnen detecteren. Samen met het RIVM en Deltares onderzoeken we de impact van industriële afvalwaterzuiveringen op de oppervlaktewaterkwaliteit, waarover nog weinig bekend is.