Microbioloog Gertjan Medema ontvangt Lee Kuan Yew Water Prize 2024

“Het is een grote eer en voorrecht om de prestigieuze Lee Kuan Yew Water Prize te ontvangen”, zegt Gertjan Medema. “Deze prijs betekent erkenning voor het innovatieve gebruik van afvalwater als een bron van gegevens voor trends in de COVID-19-circulatie in onze steden en kleine gemeenten. Ik zie het ook als erkenning voor het harde werk van vele mensen in de watersector wereldwijd, die COVID-19-gegevens uit afvalwater verzamelen om onze samenleving te helpen reageren op de pandemie. Het versterkt de relaties tussen de water- en gezondheidssectoren. In de huidige post-pandemische wereld is rioolwatermonitoring nu stevig gevestigd als instrument voor volksgezondheidssurveillance voor een toenemend aantal ziekten.” 

Afbeelding 1. Ong Tze-Ch’in, Chief Executive van PUB, het waterbedrijf van Singapore, feliciteert de Lee Kuan Yew Water Prize 2024 Laureaat Gertjan Medema.

Baanbrekend onderzoek

Met de opkomst van COVID-19 in het begin van 2020 erkenden Gertjan Medema en zijn collega’s de noodzaak voor vroege detectie en monitoring, en begonnen zij met het verzamelen van rioolwatermonsters op negen locaties in Nederland om deze te testen op het SARS-CoV-2 virus. De resultaten bleken veelbelovend toen sporen van het virus werden gedetecteerd in het rioolwater van verschillende steden nog voordat ze officieel in deze steden werden gemeld. 

Medema’s werk is baanbrekend geweest bij het vestigen van rioolwaterepidemiologie als instrument voor volksgezondheidsurveillance tijdens de pandemie. De impact van zijn werk was duidelijk vanaf zijn eerste wetenschappelijke publicatie (meer dan 1.400 citaties en 34.000 downloads tussen 2020 en 2023). Rioolwatersurveillance is sindsdien wereldwijd erkend als krachtig hulpmiddel voor de vroege detectie van ziekten zoals SARS-CoV-2, zelfs voordat gevallen via klinische tests worden gemeld. Dit biedt op zijn beurt waardevolle inzichten in de prevalentie van het virus in een gemeenschap, en een bewezen kosteneffectieve en niet-invasieve methode voor het monitoren van de verspreiding van de ziekte. 

Wereldwijde wetenschappelijke gemeenschap

Momenteel zijn er meer dan 4000 locaties in 72 landen, waaronder Singapore, die rioolwatersurveillance van SARS-CoV-2 praktiseren, waarbij Gertjan Medema rechtstreeks verbonden is met ongeveer 30% van deze programma’s. Naast zijn actieve betrokkenheid bij internationale samenwerkingsverbanden en het delen van expertise en bevindingen met de wereldwijde wetenschappelijke gemeenschap, heeft Medema grote bijdragen geleverd aan de ontwikkeling van internationale richtlijnen en best practices voor rioolwatersurveillance. 

Over de Lee Kuan Yew Water Prize 

De uitreiking van de Lee Kuan Yew Water Prize is het hoogtepunt van de Singapore International Water Week. Gelanceerd in 2008, eert de regering van Singapore met deze prijs uitzonderlijke bijdragen van individuen of organisaties aan het oplossen van wereldwijde waterproblemen door het ontwikkelen of toepassen van innovatieve technologieën, of het implementeren van beleid en programma’s die de mensheid ten goede komen. De prijs is vernoemd naar Singapore’s eerste minister-president, Lee Kuan Yew. 

Afbeelding 2. (Vanaf links) Mr Ryan Yuen, Managing Director van Singapore International Water Week; Mr Ong Tze-Ch’in, Chief Executive, PUB, Singapore’s National Water Agency; Gertjan Medema, Principal Microbiologist of the KWR Water Research Institute & Lee Kuan Yew Water Prize 2024 Laureaat Dr Pang Chee Meng, Director, Water Quality Department, PUB, Singapore’s National Water Agency.