Openbare publicaties van KWR: de teller staat op 5.000!

Als publieke instelling is KWR er alles aan gelegen om onze onderzoeksresultaten zoveel mogelijk naar buiten te brengen. Vandaar dat we gebruikmaken van een online-bibliotheek, met publicaties die door de hele buitenwereld kunnen worden geraadpleegd. De oudste publicatie stamt uit 1956 en gaat over de infiltratie van oppervlaktewater voor de drinkwatervoorziening; een nog steeds actueel onderwerp. Het digitaal ontsluiten van onze kennis betekent veel voor de watersector, wat blijkt uit een toenemend bezoekersaantal van de online-bibliotheek gedurende de afgelopen jaren. In 2022 werd door 13.000 gebruikers een publicatie gedownload. “Kennis uit KWR-onderzoek draagt bij aan oplossingen voor grote maatschappelijke uitdagingen en maatschappelijke transities op het gebied van water, energie en duurzaamheid”, zegt Milou Dingemans, onderzoeker en Chief Science Officer bij KWR. “Daarvoor moet de kennis dus wel zoveel mogelijk toegankelijk zijn voor samenwerkingspartners en maatschappelijke organisaties, voor discussie en toepassing in de praktijk.”

Kaartenbak

Iemand die de ontwikkeling van papier naar digitaal volledig heeft meegemaakt is Jonie Keessen. Zij werkt al ruim 36 jaar bij KWR, waarvan de afgelopen kwart eeuw als bibliothecaris. “Het begon met een kaartenbaksysteem, net zoals in de openbare bibliotheek”, herinnert zij zich. “Deze was alleen voor interne medewerkers bedoeld. Vervolgens kwam het intranet; wel een digitale omgeving, maar niet toegankelijk voor de buitenwereld. Toen we in 2016 onze website gingen vernieuwen, grepen we de kans om onze publicaties zoveel mogelijk te ontsluiten.” Onderzoeker Dingemans gebruikt de online-bibliotheek met name voor kennisuitwisseling met projectpartners en samenwerkingen met academische partners. “De laagdrempelige manier van de online-bibliotheek om kennis te delen in de vorm van rapporten, slidedecks en uitgebreide samenvattingen, is enorm handig. Het bestaan ervan verdient daarom best meer aandacht. Goed om even stil te staan bij deze mijlpaal van de vijfduizendste upload!”

KWR-onderzoekers stonden even stil bij de mijlpaal van de vijfduizendste upload in de online bibliotheek.

Metadata en RSS-feed

Bij aanvang was het automatiseren van de publicaties geen eenvoudige opgave, vertelt Keessen. “Elk werk moest met terugwerkende kracht van metadata worden voorzien. Dan zou het door gebruikers met zoekwoorden kunnen worden teruggevonden. Maar bij KWR hebben we ik weet niet hoeveel verschillende publicaties, van rapporten tot artikelen en alles wat daartussen zit. Elk werk heeft een eigen opmaak. Daardoor is het behoorlijk lastig om op een gestandaardiseerde manier metadata te genereren. Toch is het ons gelukt!” Sinds 2016 wordt aan elke nieuwe publicatie handmatig de bijbehorende metadata gehangen. En het optimaliseren van de ontsluiting gaat onverminderd door, vertelt Tim van der Mast, communicatieadviseur bij KWR en projectleider bij de ontwikkeling van de online-bibliotheek. “Enkele jaren na de lancering hebben we het filtersysteem helemaal verbeterd, waardoor je alle filters met elkaar kunt combineren om zo de publicatie te vinden die je zoekt. Voor het eind van dit jaar volgt een grote (onzichtbare) update. Die zorgt ervoor dat zoekmachines onze publicaties nog beter kunnen opdiepen. Want hoe vindbaarder, hoe beter!”

Top 5

Als kennisinstituut vormen publicaties een belangrijke output van KWR. Daarom wordt jaarlijks aandacht besteed aan de wetenschappelijke, peer reviewed publicatie die in het voorafgaande jaar het meest is geciteerd. Sinds 2009 is hier zelfs een speciale onderscheiding voor in het leven geroepen: de Willem Koerselmanprijs, genoemd naar de onderzoeker die met zijn publicatie nog steeds koploper is. Naast citaties van wetenschappelijke publicaties scoren we ook het aantal maal dat een rapport in de online bibliotheek wordt geraadpleegd. Hier volgt de top 5 van de meest geraadpleegde publicaties uit de online-bibliotheek tot nu toe:

1. Shifting the imbalance: Intentional reuse of Dutch sewage effluent in sub-surface irrigation
2. BLUE PLANET Panel Discussion II – “Hydroinformatics – New Data Sources”
3. Kennisdocument Hergebruik van Restwater voor de Landbouwwatervoorziening – Erratum
4. Hergebruik van industrieel restwater voor de watervoorziening van de landbouw. Praktijkproef subirrigatie met gezuiverd restwater van Bavaria
5. Effect Based Monitoring in Water Safety Planning – Factsheet Perception and barriers to implementation 

Het proefschrift van Daniel Duarte is nummer 5000 geworden.

Wetenschappelijke kwaliteit

De schat aan informatie, vastgelegd in duizenden publicaties, vormt onder meer een onderlegger voor de vijfjaarlijkse assessment over de wetenschappelijke kwaliteit en impact van KWR. De laatste toetsing vond plaats in 2019 en binnenkort zal dit opnieuw gebeuren. Ook toont de online-bibliotheek aan dat de zichtbaarheid van KWR in de laatste jaren aanzienlijk is vergroot, vertelt Keessen. “Publicaties in publieksmedia zoals kranten, waarin KWR wordt genoemd, registreren we in de database. Vooral tijdens de coronapandemie viel het op hoe vaak ons rioolwateronderzoek en de impact hiervan in de media verscheen. Het is interessant om al die ontwikkelingen mee te maken. Van een opslagkelder met stapels rapporten die lagen te wachten op een afnemer, tot een tijd waarin alles digitaal gaat en we op de hoogte moeten blijven van de software om zoveel informatie toegankelijk te maken voor eindgebruikers.”