Nieuws

Strijd tegen droogte vraagt om structurele maatregelen

Rapport Droogte in de zandgebieden van Zuid-, Midden- en Oost-Nederland is verschenen

Kennisinstellingen, waaronder KWR, hebben in opdracht van de waterschappen en de provincies onderzoek gedaan naar droogte op de hoge zandgronden. De conclusie is dat structurele maatregelen nodig zijn, in zowel de inrichting van het watersysteem en het landelijk gebied, als in het watergebruik.

Dat staat in het rapport ‘Droogte in de zandgebieden van Zuid-, Midden- en Oost-Nederland: Het verhaal – analyse van droogte 2018 en 2019 en bevindingen’. Het rapport is op 14 december aangeboden aan demissionair Minister Barbara Visser van Infrastructuur en Waterstaat.

Daadkrachtig bestuur en beheer

Eén van de aanbevelingen van de onderzoekers van KnowH2O, KWR, Deltares, Wageningen Universiteit, FWE en HSS gaat in op daadkrachtig bestuur en beheer. Volgens de onderzoekers moet er een duidelijke verdeling zijn van verantwoordelijkheden en moet er een regisseur met gezag en overzicht zijn die op een evenwichtige manier de belangen van bestuurslagen afweegt. Door effectief beleid kan in de praktijk snel resultaat worden geboekt.

Hogere grondwaterstanden

De grondwaterstanden in het zandgebied moeten structureel hoger worden dan nu. Meer water vasthouden en beperking van ontwatering liggen hier aan de basis. Tegelijkertijd is het belangrijk de grondwatervoorraad waar het kan te vergroten, bijvoorbeeld door ondergrondse opslagmogelijkheden voor water te benutten en te creëren. Een andere maatregel in bebouwd gebied is het “ontstenen” van tuinen en terreinen. In natuurterreinen kan naaldbos omgezet worden naar heide, zodat er daar minder water verdampt en meer water overblijft om grondwater aan te vullen.

Zuinig omgaan met water

Om droogteproblemen het hoofd te bieden is het daarnaast nodig dat burgers, industrie en landbouw minder water gebruiken. Grondwateronttrekkingen moeten worden beperkt, of samengaan met meer grondwateraanvulling. Ook kan in ruimte en tijd meer gevarieerd worden met onttrekkingen, zodat in droogtegevoelige gebieden tijdens droog geen water meer onttrokken wordt.

Landgebruik aanpakken

Daarnaast gaan de onderzoekers in op de herinrichting van het platteland. Om het bodem- en watersysteem toekomstbestendig te maken is het nodig om ook het landgebruik aan te pakken. We moeten accepteren dat niet overal alles meer kan, mede onder invloed van klimaatverandering. Zowel de onderzoekers als de waterschappen en provincies pleiten hierbij voor een sturende rol van water in de ruimtelijke inrichting. Hierbij roepen zij op verschillende opgaven, zoals de stikstofaanpak, woningbouwopgave, energietransitie en de transitie naar klimaatbestendig Nederland met elkaar te verbinden.
delen