Sturen op datagedreven vakmanschap

Tijdens de vierde kennisuitwisselingsbijeenkomst van het platform Hydroinformatica deelden vertegenwoordigers van drinkwaterbedrijven hun ervaringen met datagedreven werken. Ook KWR Water Research Institute en Wateropleidingen – dé vakopleider van de Nederlandse watersector – kwamen aan het woord. Hier volgt een korte impressie.

Non-target screening als specialistisch gereedschap

KWR verzorgde de aftrap van de bijeenkomst. Aan de hand van een casus vertelde onderzoeker Nienke Meekel over de noodzakelijkheid van datagedreven vaardigheden. Zij illustreerde de werkzaamheden rond het gedetailleerd bepalen van welke stoffen in water zitten. Hierbij wordt gebruikgemaakt van een combinatie van vloeistofchromatografie en hoge resolutie massaspectometrie. Het analyseren en interpreteren van de data die uit deze metingen voortkomen is een intensief en langdurig proces. Data-analysetechnieken kunnen hierin de helpende hand bieden. Uitdaging is dat in dit geval zowel chemische kennis nodig is als datascience-technieken. Daarnaast zijn programmeervaardigheden vereist om met de software te kunnen werken en moet kennis bestaan over diverse apparaten. Met dit voorbeeld maakte de onderzoeker inzichtelijk dat specialistisch werk zowel vraagt om datavaardigheid als inhoudelijke kennis.

Behoefte aan kennis

Vervolgens werd een schets gegeven van de behoefte naar meer kennis rond datagedreven vakmanschap. Ingrid Schröders, werkzaam bij Wateropleidingen, vertelde over de cursusverzoeken die zij op datagebied binnenkrijgt. Met name bij waterschappen bestaat veel vraag naar opleidingen op het gebied van data-interpretatie en software, zo is haar ervaring.

Waar men in de praktijk tegenaan loopt, is dat voor het analyseren van data zowel kennis nodig is van het watersysteem als van de software. Daarnaast worden data binnen de organisaties versnipperd beheerd en is uitwisseling van data tussen afdelingen vaak ingewikkeld. Opvallend is dat momenteel geen cursusaanbod bestaat over datamanagement bij drinkwaterbedrijven. Wateropleidingen gaat verkennen of zij op dit vlak iets kunnen betekenen.

Kenmerken van een datagedreven organisatie

Dunea: de mens centraal

Eline Krapels en Vincent de Man, medewerkers van Dunea, vertelden hoe bij dit drinkwaterbedrijf wordt gewerkt aan datagedreven vakmanschap. Voor Dunea staat in de toekomst de mens centraal. Dit betekent dat de data die men nodig heeft om het werk te doen, naar de medewerker toekomt. Een voorbeeld is het gebruik van bijvoorbeeld AR/VR. In aanloop naar deze situatie ligt bij Dunea de focus op het optimaal benutten van de beschikbare data.

In 2017 is Dunea gestart met onderzoek naar de vraag wat al mogelijk is met de beschikbare data. Hieruit blijkt dat de bestaande software analyses de nodige kansen laten liggen. Geconcludeerd werd dat slim datagebruik noodzakelijk is. Dit betekent dat de data op orde moeten zijn, met een garantie op kwaliteit. Ook moeten alle data bij elkaar worden gebracht in een platform. Binnen Dunea is een team van dataspecialisten samengesteld dat samenwerkt met inhoudelijke experts die kennis hebben van waterprocessen. Het leggen van zo’n verbinding is essentieel en brengt in praktijk waar de transitie van ‘data centraal’ naar ‘de mens centraal’ om draait.

Processen bij datagedreven werken (©Dunea)

Evides: data als onderdeel van de strategie

Matthijs van Stel, medewerker van Evides, vertelde hoe bij dit drinkwaterbedrijf de afdeling Datamanagement & Analytics is opgericht. Bij Evides is datamanagement in het beleid opgenomen als een onderdeel van de strategie. Het gaat hierbij om wendbaarheid en innovatie, digitalisering en een aantrekkelijke werkgever zijn voor bevlogen en betrokken medewerkers. Van Stel legde uit dat organisaties die succesvol datagedreven willen werken, een team nodig hebben met de juiste bezieling.

In 2018 heeft Evides het Smart Data Platform opgezet voor het opslaan, delen en verwerken van data. Daarnaast biedt het drinkwaterbedrijf maatwerktrainingen voor medewerkers aan. In het managementteam zit een Chief Data Officer. Bij Evides wordt erkend dat het belangrijk is dat mensen die data analyseren een analytisch denkvermogen hebben. Op deze manier kunnen data ondersteunend werken bij de werkzaamheden binnen het bedrijf.

Herkenbaar

Uit de discussie die na de presentaties plaatsvond, bleek dat datagedreven werken nog niet bij alle drinkwaterbedrijven een officieel karakter heeft. De voorbeelden die vanuit Dunea en Evides werden gepresenteerd, waren wel herkenbaar voor de aanwezigen.

Dit was de laatste kennisuitwisselingsbijeenkomst van het platform Hydroinformatica van dit jaar. In 2023 organiseert KWR opnieuw zulke bijeenkomsten, zodat drinkwaterbedrijven optimaal blijven geïnformeerd over dit opkomende vakgebied.