Naar een volledig hergebruik van afvalwater

Water, energie en filtering en hergebruik van materialen

Afvalwater kan worden gezuiverd om weer schoon water te krijgen. Maar afvalwater is ook een drager van energie en deeltjes materie, die eruit gehaald, behandeld, opgeslagen en hergebruikt kunnen worden. Het ULTIMATE-consortium noemt zijn ambitieuze concept ‘waterslimme industriële symbiose’ (Water Smart Industrial Symbiosis). Het consortium pleit ervoor om in uiteenlopende bedrijfsomgevingen afvalwater te recyclen. Om het concept uit te proberen in de praktijk, heeft het consortium negen businesscases geselecteerd in de internationale sectoren agro-levensmiddelen, petrochemie en biotechnologie.

Negen praktijkvoorbeelden

Het Aretusa-consortium in Italië zuivert rioolwater uit twee gemeenten in Toscane en heeft de ambitieuze visie om zijn jaarlijkse waterzuiveringscapaciteit uit te breiden van drie naar vier miljoen kubieke meter. Een andere partner die deelneemt aan de proef is de beroemde Schotse whisky-distilleerderij Glenmorangie. Daar wil men tot wel 800 milligram ammoniak per liter afvalwater terugwinnen om er kunstmest van te maken; ook wil men warmte terugwinnen om die opnieuw in het distilleringsproces te gebruiken. In Nederland is de glastuinbouw op het nieuwe bedrijventerrein Nieuw Prinsenland in westelijk Noord-Brabant gekozen als proeflocatie. Op deze locatie wordt in de zomer overtollige warmte opgeslagen. Daarmee worden vervolgens in de winter de kassen verwarmd. Ook is het de bedoeling om in de kassen op Nieuw Prinsenland water te hergebruiken en de pesticiden en aanwezige pathogenen eruit te halen. Het doel is om uiteindelijk geen enkel water meer te lozen.

Waterslimme industriële symbiose

De proefprojecten zullen naar verwachting aantonen dat (nuts)bedrijven met een actief (afval)watermanagement hun kosten kunnen verlagen en nieuwe vormen van omzet kunnen genereren. Een optimaal hergebruik van afvalwater en de stoffen die erin voorkomen is dus niet alleen een wettelijke verplichting – het is ook een zakelijke kans. De Europese Commissie onderkent dit potentieel allang en heeft daarom het nieuwe Actieplan voor een circulaire economie (Circular Economy Action Plan) ontwikkeld. Dit is een van de hoekstenen van de Europese ‘Green Deal’, de nieuwe agenda voor duurzame groei van de Europese Unie.

De belangrijkste onderdelen van ULTIMATE

‘ULTIMATE is a een vierjarig project in het kader van Horizon2020 en het programma ‘water in de context van de circulaire economie’ van de EU (EU Water in the Context of the Circular Economy programme)’, zegt Gerard van den Berg, coördinator van het ULTIMATE-project namens KWR. ‘We hebben een sterk samenwerkingsverband bij elkaar gebracht van waterbedrijven, bedrijfsleven, leveranciers van technologie, bedrijfsontwikkelaars, en instituten voor toegepast onderzoek,’ aldus Van den Berg. ‘Ons doel is om economische en duurzaamheidswaarde te creëren door alles wat omgaat in de watercyclus opnieuw bruikbaar te maken.’

Het project ontvangt financiering vanuit het onderzoeks- en innovatieprogramma Horizon 2020 van de Europese Unie (grant agreement nr. 869318).