Duurzaam gebruik van zoetwaterbronnen

Zoetwaterbronnen onder druk

Wereldwijd staat de beschikbaarheid van voldoende en schoon zoet water onder druk. Door klimaatverandering en daarmee gepaard gaande fluctuaties in neerslag- en verdampingspatronen en door een intensiever landgebruik komen grondwatervoorraden steeds meer onder druk te staan. Zo bedreigt de verzilting door indringing van zeewater de aanvoer van zoet grondwater en oppervlaktewater in kustgebieden. Daarnaast wordt de grondwaterkwaliteit bedreigd door verschillende menselijke activiteiten, zowel bovengronds als ondergronds. Deze bedreigingen zullen een duurzaam gebruik van zoetwaterbronnen nog noodzakelijker maken, zowel voor drinkwaterproductie als voor agrarisch en industrieel gebruik.

 

KWR heeft praktische oplossingen voor ondergrondse waterberging ontwikkeld om de wereldwijde uitdagingen op het gebied van de waterveiligheid aan te pakken.

Voldoen aan de eisen

De kennis, technieken en beheermaatregelen die KWR ontwikkelt zijn bedoeld om optimaal tegemoet te komen aan de eisen voor waterveiligheid, zodat er voldoende en schoon zoet water beschikbaar is. Om een duurzaam gebruik van zoetwaterbronnen te ondersteunen, richt KWR zich op de volgende punten:

Grondwaterkwantiteit

• Opzetten van grondwatermeetnetten aan de hand van beheer en analyse van grondwaterstanden en tijdreeksen.
• Meten en modelleren van de verdamping door bodem en plantengroei in natuurlijke vegetaties en landbouw, en de implicaties daarvan op de grondwateraanvulling (bv. regenwateropvang, historische analyse van de waterhuishouding).
• Strategieën om de werking van putten te verbeteren, verstopping ervan te voorkomen en putten te (her)ontwikkelen. Dit gebeurt onder andere door ontwikkeling van systemen voor vroegtijdige waarschuwing bij putverstopping en nieuwe puttypen, zoals putten met meerdere filters boven elkaar (MPPW), grindpaalputten met grote diameter (EDGW), alsmede door voorkoming van microbiologische verstopping. In al deze gevallen is het belangrijk te beseffen dat putten fungeren als poort tot de ondergrond, zowel voor onttrekking als infiltratie van water.

Grondwaterkwaliteit

• Monitoren en analyseren van het gedrag van (grond)waterverontreiniging als gevolg van landbouwactiviteiten, industriële puntlozingen, (in)direct hergebruik van rioolwater en stedelijke vervuiling.
• Onderzoek naar de risico’s van geothermische warmteproductie en warmte-koudeopslag (WKO) voor de grondwaterkwaliteit.
• Verbetering van de waterkwaliteit en stimulering van de verwijdering van grondwaterverontreinigingen (bv. arseen, geneesmiddelen) via gestuurde grondwateraanvulling (managed aquifer recharge – MAR), ondergrondse waterbehandeling en ondergrondse ijzerverwijdering.

Duurzame watersystemen voor natuur, landschap en landbouw

• Proceskennis over interacties tussen bodem, water en plant, en voorspellingsmodellen van vegetatieontwikkeling (bv. realisatie milieudoelstellingen, identificatie toekomstige hotspots van biodiversiteit).
• Ontwikkeling van robuuste watersystemen voor natuur, landbouw en drinkwater door waterbuffering, waterberging, waterhergebruik en optimale afstemming van landschapsfuncties.

Optimale zoetwatervoorziening door gebruik te maken van de ondergrond

• Methoden voor ondergrondse opslag van zoet water in brak en zout grondwater om tijdens droogte te worden gebruikt in de glastuinbouw, de industrie en in stedelijke gebieden en om overstromingen te voorkomen.
• Beheersing van verzilting door onttrekking van brak of zout grondwater om ruimte te maken voor de berging van zoet water (Freshmaker) of instroming van brak/zout water te voorkomen (Freshkeeper) en om brak grondwater in omgekeerde osmose (reverse osmosis, RO) te gebruiken als bron voor drinkwater, water voor tuinbouw en industrie, en diepe ondergrondse infiltratie van zout RO-concentraat.
• Mogelijkheden voor hergebruik van restwater van industrie en uit de stad door tijdelijk opslag en aanvullende zuivering in de ondergrond. Restwater komt zo beschikbaar voor glastuinbouw en akkerbouw.

Integrale visie op duurzaam gebruik

Met een integrale visie op duurzame zoetwatervoorziening draagt KWR bij aan het zeker stellen van zoet water voor mensen, landbouw, industrie en natuur. Om ook in de toekomst op zoet water te kunnen rekenen, is KWR een vakkundige partner. Onze kennis en expertise zijn breed inzetbaar: van kwantificering van de balans tussen vraag en aanbod tot optimalisatie van duurzaam waterbeheer door middel van planning, techniek en monitoring.

De grondwaterstand wordt beïnvloed door tal van factoren, zoals neerslag, verdamping, grondwateronttrekking en de waterstand van beken, kanalen en rivieren. Menyanthes® is een veelzijdig computerprogramma dat hydrologen kunnen gebruiken om deze verschillende factoren voor de grondwaterstand snel en gemakkelijk te ontrafelen.