Antibioticaresistentiegenen in oppervlaktewater en de zuivering

Voorafgaand aan dit project zijn Q-PCR-testen ontwikkeld om genen voor verschillende typen antibioticaresistentie aan te kunnen tonen. Een beperkte screening heeft laten zien dat sommige van deze genen werden gevonden in het oppervlaktewater, maar ook op sommige plaatsen in de zuivering. Ook vanuit de literatuur is bekend dat deze genen zich kunnen bevinden in oppervlaktewater en in de zuivering. Binnen de geringe omvang van de toenmalige pilot was het niet goed mogelijk in te schatten wat deze resultaten daadwerkelijk betekenen.

Dit project behelst een uitgebreider meetprogramma, waarbij meerdere locaties een aantal keer worden onderzocht op de aanwezigheid van ARG. Dat geeft een beter beeld van de aanwezigheid van ARG in het ruwe water en behandeld water na verschillende zuiveringsprocessen.

Monstername bij innamepunten en zuivering

Het project start met een inventarisatie van relevante ARG en het inzetten van de huidige set van Q-PCR-testen, om de aanwezigheid van ARG te monitoren. Daarnaast werken we een onderzoeksopzet uit om te kijken naar transfer van ARG naar bacteriën die van nature in het drinkwater(zuiverings)milieu voorkomen.

Vervolgens onderzoeken we het oppervlaktewater op verschillende innamepunten in Nederland een aantal keer per jaar op de aanwezigheid van ARG. Daarnaast nemen we ook monsters in de zuivering om beter inzicht te verkrijgen in de aanwezigheid van ARG in verschillende zuiveringsprocessen. Ter controle voeren we het bemonsteringsprogramma ook uit bij een grondwaterzuivering waar geen antropogene invloeden worden verwacht. Verder zal worden onderzocht of de ARG overgedragen kunnen worden van de ARB die via lozing in oppervlaktewater terechtkomen naar bacteriën die in de drinkwaterzuivering voorkomen.

Inzicht in mate van ARG

Eind 2016 levert dit onderzoek een beeld op van de mate waarin ARG voorkomen in het ruwe water en in de zuivering. Daarmee kunnen we inschatten of de huidige zuiveringsprocessen in staat zijn om ARG afdoende tegen te houden. Ook kunnen we, op basis van deze informatie, in de toekomst bepalen of de soorten en aantallen ARG toenemen. Als blijkt dat de druk van ARG op de zuivering en het Nederlandse drinkwater toeneemt, dan kan deze informatie worden gebruikt om de eisen voor gezuiverd rioolwater aan te scherpen, zodat de grondstof voor drinkwater minder wordt blootgesteld aan ARG.