Zuivering van waterbekkens

Waterkwaliteit hooghouden door effectief inspelen op toekomstige ontwikkelingen

Waterbekkens vervullen meerdere functies in drinkwaterzuiveringen. Zo zorgt een bekken enerzijds voor een waterkwaliteitsverbetering (natuurlijke zuivering door sedimentatie van deeltjes, fotolyse en afbraak van stoffen, chemische waterbehandeling (zoals ontharding), maar ook het afvlakken van pieken (stofconcentratie, temperatuur). Anderzijds hebben bekkens ook nog een voorraad-/bufferfunctie. Het bekken bepaalt daarom in grote mate de ruwwaterkwaliteit van het water dat de zuivering in gaat. PWN heeft op het IJsselmeer twee (kleine) bekkens, die de ruwwatervoorziening vormen voor locatie WPJ (Waterwinstation Prinses Juliana) en locatie PSA (Pompstation Andijk).

Ontwikkelingen binnen en buiten de drinkwatersector kunnen een effect hebben op de waterkwaliteit in het bekken (denk aan hergebruik van reststromen, het plaatsen van zonnepanelen, warmte-koudeopslag en/of klimaatverandering). Er is momenteel te weinig inzicht in de interne en externe parameters die de waterkwaliteit in de bekkens van PWN beïnvloeden. Door het verkrijgen van meer inzicht in de factoren die van invloed zijn op de waterkwaliteit van de bekkens, kan het bekkenbeheer geoptimaliseerd worden. Zo kan ingespeeld worden op toekomstige ontwikkelingen, waardoor de waterkwaliteit in deze bekkens hoog gehouden kan worden.

Het doel van dit onderzoek is meer inzicht te verkrijgen in de werking van de bekkens van PWN en de interne en externe parameters die van invloed zijn op de waterkwaliteit, zodat er effectief ingespeeld kan worden op toekomstige ontwikkelingen in de bekkens om de waterkwaliteit hoog te houden.

Beschrijvingen en analyses leiden tot aanbevelingen

Het project bevat een systematische beschrijving van ontwerp en bedrijfsvoering van de twee bekkens bij PWN. Hierin worden aspecten zoals waterkwaliteit (chemisch, (micro)biologisch, esthetisch (smaak/geur)), zuiveringseffect, chemische waterbehandeling, stratificatie, innamebeleid, inrichting/beheer, natuurwaarden en monitoring opgenomen. Ook vindt een data-analyse plaats van historische waterkwaliteitsgegevens en numerieke inschatting van het zuiveringseffect van de bekkens.

Het project beschrijft een ideaal bekken, onder andere op basis van de literatuur, kijkt welke waterkwaliteitsparameters de meeste informatie geven en doet aanbevelingen voor een extra bemonsteringsprogramma.

Daarnaast brengt het project de huidige problemen van de bekkens van PWN en Evides in kaart, evenals de problemen die zij in de toekomst verwachten als gevolg van klimaatverandering, verzilting, grotere diversiteit en concentraties aan opkomende stoffen, toekomstplannen voor het IJsselmeer (voor zover bekend).

Vervolgens brengt het project in beeld aan welke parameters in het bekkenbeheer te sturen valt, en wat de effecten hiervan zijn op de waterkwaliteit.

Resultaten van het onderzoek, stuurparameters en toekomstige aanpassingen en scenario’s worden besproken in een workshop met experts uit de watersector. Dit alles leidt tot rapportage in een BTO-rapport.

Parameters en effecten in kaart gebracht

Na afloop van het project is meer inzicht verkregen in de parameters die de waterkwaliteit in het waterbekkensysteem beïnvloeden. Ook zijn mogelijke effecten van toekomstige aanpassingen en klimaatverandering op de waterkwaliteit in het waterbekken in kaart gebracht.

De beoogde resultaten van het project waren: een systeembeschrijving van huidige bekkens en een beschrijving van een ideaal bekken op basis van literatuurstudie en ervaring van deskundigen. Parameters om te sturen en inschatting van het effect hiervan op de waterkwaliteit zijn daarnaast in kaart gebracht, evenals de inschatting van het effect van toekomstige aanpassingen aan het bekken en inschatting van het effect van klimaatverandering.