Water in de Circulaire Economie (WiCE)

Waterbedrijven hebben voor 80% in wat ze doen te maken met de maatschappij, nieuwe technieken en andere partijen. Centraal voor WiCE staat het onderzoeken en oplossen van uitdagingen op het raakvlak van water en maatschappelijke opgaven. Het collectieve onderzoeksprogramma leidt tot inzicht in de belangrijkste maatschappelijke uitdagingen en de rol die de watersector daarin speelt. We willen de resultaten van WiCE onderzoek actief uitdragen binnen de waterbedrijven, maar ook daarbuiten.

Lees meer over de aanpak van WiCE in het magazine ROND water.

Integrale problemen vragen om integrale oplossingen 

Het WiCE–programma ondersteunt de watersector in het gezamenlijk vinden van oplossingen die bijdragen aan een duurzame en veerkrachtige maatschappij. Om de partners te helpen in de transitieopgaven voor waterbeschikbaarheid, klimaat, energievoorziening en circulaire economie, ontwikkelt WiCE kennis over systemen, transities en waarden. WiCE-projecten richten zich op vraagstukken die meerdere domeinen – zoals water, energie en grondstoffen – raken. De behoefte aan integrale oplossingen betekent dat de oplossingen vanuit een integrale aanpak ontwikkeld worden, wat terug te vinden is in de vijf onderzoekslijnen naar 2029.

WiCE werkwijze

WiCE gaat op zoek naar behoeften in de maatschappij en vertaalt die naar de juiste onderzoeksvragen. De opdrachtgevers zijn daarbij nauw betrokken en voor dat proces is samenwerking tussen en met de verschillende disciplines essentieel. Zo staan we dicht bij de maatschappij en de wetenschap. We werken vooral met mensen die bezig zijn met het grotere plaatje van de watervoorziening en met de rol van waterbedrijven in een veranderende maatschappij. Mensen die zich realiseren dat de grote en complexe opgaven waar we voor staan een integrale manier van werken en samenwerking buiten de eigen sector vereisen. Samen op zoek naar oplossingen. Voorbeelden van projecten binnen WiCE zijn:

• Circulair Water 2050, routes naar een circulaire waterketen 
• Aqua Ludens, serious game
• Energietransitie versnellen met aquathermie

Iedereen is welkom om mee te doen

Het groeiend aantal projecten binnen WiCE weerspiegelt de dringende vraag naar slimme oplossingen gericht op circulair water. Bekijk het overzicht van de WiCE-projecten.

Heb je een vraagstuk dat aansluit bij WiCE en wil je dit samen met partijen binnen en buiten de watersector oppakken? Neem dan contact op met (030-6069658) of (030-6069626), zodat we samen kunnen verkennen wat WiCE  voor jou kan betekenen.  

ROND Water is het magazine van WiCE over water in de circulaire economie 

Binnen WiCE werken de drinkwaterbedrijven, Vewin en KWR met partners in en om de waterketen samen op het gebied van waterbeschikbaarheid, klimaat, energievoorziening en circulaire economie. Deze samenwerking vindt op verschillende niveaus plaats: van lokaal tot nationaal, en waar passend internationaal. Centraal voor WiCE staat het onderzoeken en oplossen van uitdagingen op het raakvlak van water en maatschappelijke opgaven. Het collectieve onderzoeksprogramma leidt tot inzicht in de belangrijkste maatschappelijke uitdagingen en de rol die de watersector daarin speelt. In 2024 kwam ROND water uit, het WiCE magazine over water in de circulaire economie. 

Vijf onderzoekslijnen naar 2029 

De transitie naar een duurzame samenleving vraagt om integrale oplossingen. WiCE-projecten richten zich op vraagstukken die meerdere domeinen, zoals water, energie en grondstoffen, raken. Onderzoeken binnen WiCE gaan bovendien over het ontwikkelen van drie typen kennis die nodig zijn een duurzame samenleving te bereiken.  

Dat zijn:  

• Systeemkennis, meestal kennis over technische oplossingen op het raakvlak van water, klimaat, energie en grondstoffen en de impact daarvan op de grote maatschappelijke transities. 
• Normatieve kennis, over behoeften van verschillende partijen, het wegen van maatschappelijke waarden en de gewenste richting van de verandering. 
• Transitiekennis, kennis over hoe veranderingen in de praktijk te realiseren zijn. 

Deze typen kennis zien we terug in alle vijf onderzoekslijnen van WiCE. Deze onderzoekslijnen zijn: 

• Onderzoekslijn 1. Transitie en Normatieve kennisontwikkeling
• Onderzoekslijn 2. Robuuste zoetwatervoorziening in samenhang met het watergovernance systeem 
• Onderzoekslijn 3. Duurzame inzet en verwerking van grondstoffen en producten, chemicaliën in de reststoffen in de waterketen in synergie met de bebouwde omgeving, industrie en agrofood 
• Onderzoekslijn 4. Klimaat neutrale water- en energievoorziening en duurzame existentie van water- en energiefuncties 
• Onderzoekslijn 5. Modelmatig systeemdenken voor circulariteit, duurzaamheid en robuustheid 

Circulair Water 2050, routes naar een circulaire waterketen

Een belangrijke bevinding van het project Circulair water 2050 gaat over de periode van erfenis waarin het uitbreiden van zuiveringen voor drinkwater en rioolwater onvermijdelijk is om de kerntaken te vervullen. Het uitbreiden van zuiveringen is onwenselijk omdat end-of-pipe oplossingen niet samengaan met een circulaire economie. Systeemverandering –Refuse, Reduce en Redesign maatregelen – zijn nodig om het waterbeheer op termijn vol te kunnen houden. Lees meer in ROND water magazine, pagina 28. 

Aqua Ludens, serious game leidt tot betrokken stakeholders 

Serious gaming is een manier om stakeholders rond een complex onderwerp als de watertransitie met elkaar in gesprek te brengen. Met Aqua Ludens, de serious game, is een aanpak ontwikkeld om stakeholders samen te brengen en in elkaars schoenen te laten stappen voor meer inzicht in elkaars uitdagingen. Zo ontstaat meer begrip voor ieders belangen bij de verdeling van water. Zowel het samen ontwikkelen als het spelen van de serious game over water biedt stakeholders de mogelijkheid om vraagstukken en oplossingen rondom de toekomst van het watersysteem te verkennen. Aqua Ludens is binnen WiCE ontwikkeld voor het vraagstuk in Groningen hoe een duurzaam ingerichte zoetwatervoorziening te bereiken. De verschillende functies van zoet water – drinkwater, industrie, landbouw en natuur- moeten op elkaar afgestemd worden. In speelsessies in de provincie gingen de deelnemers op een laagdrempelige manier het gesprek aan over het regionale watersyteem. Aqua Ludens is uiteraard ook buiten Groningen te spelen.  

Energietransitie versnellen met aquathermie 

In het Klimaatakkoord heeft de Rijksoverheid afspraken gemaakt over het terugdringen van de CO2 uitstoot. Bij de verduurzaming van woningen vormt de warmtevraag voor de bestaande woningen veruit het grootste aandeel van de totale energievraag. Aquathermie -warmte en kou uit water- is een van de opties om bestaande woningen en wijken duurzaam te verwarmen en te koelen. In dit project werken de drinkwaterbedrijven en KWR samen met verschillende partners zoals de Unie van Waterschappen, Rijkswaterstaat, adviesbureau’s, Stichting WarmteNetwerk en de Energie- en Grondstoffenfabriek.  

In ROND water, het WiCE magazine over Water in de Circulaire Economie lees je over nog veel meer projecten.