Tools om circulariteit te meten

Zet tools in om te meten hoe circulair u al opereert of om in te schatten hoe circulair uw plannen zullen uitpakken

Duurzaamheid en circulariteit zijn maatschappelijke doelstellingen – maar wat is duurzaam en hoe meet je hoe circulair een oplossing is? Om afwegingen te maken en besluitvorming te ondersteunen zijn hulpmiddelen en tools nodig die deze aspecten systematisch kunnen afwegen.

Methoden, tools en producten

KWR ontwikkelt en gebruikt verschillende methodieken, praktisch toepasbare tools en instrumenten om de impact van acties en besluitvorming op duurzaamheid en maatschappelijke baten te beoordelen en meetbaar te maken. Ook kunnen wij u helpen bij het monitoren van uw voortgang en circulaire prestaties. Kunnen meten hoe circulair je werkt of hoe circulair je keuzes uitpakken is immers essentieel om effectieve vorderingen te maken richting een circulaire aanpak en economie.

Kwaliteitssysteem voor herwonnen producten

Diverse barrières op het snijvlak van technologie, kennis, regelgeving, samenwerking en economie staan in de weg van de ontwikkeling en uitrol van systemen waarmee reststoffen worden teruggebracht in de kringloop. Door een kwaliteitssysteem op te zetten voor herwonnen producten uit de waterketen (zowel drinkwaterproductie als de zuivering van communaal of industrieel afvalwater), met specifiek aandacht voor de uitdagingen in wet- en regelgeving, kunnen we de huidige impasse doorbreken. Handvatten voor het veilig winnen en hergebruiken van grondstoffen in een circulaire economie zijn hierbij onontbeerlijk. KWR werkt o.a. aan:

  • Opzet operationele kwaliteitsborging grondstoffenhergebruik
  • Mogelijkheden in de huidige of toekomstige wet- en regelgeving ten aanzien van circulaire grondstoffen. Binnen KNAP doet een breed consortium onderzoek naar het sluiten van de kringlopen van nutriënten uit de communale rioolwaterzuivering en industriële proceswaterzuivering (Kringloopsluiting van Nutriënten uit Afvalwater en Proceswater). Met de partners brengen we in kaart welke recyclebare meststoffen er zijn (kwantitatief en kwalitatief) en welke landbouwkundige waarden en mogelijke afzetroutes daarbij horen en werken we aan een kwaliteitssysteem met criteria waarop gerecyclede meststoffen kunnen worden beoordeeld.
  • Het Micronutriënten in de Kringloop project heeft als doel een basis te leggen voor het sluiten van de kringloop van essentiële micronutriënten in de gehele voedselketen (het agro-voedsel-afvalsysteem). Het gaat daarbij om direct hergebruik van micronutriënten via de stromen die micronutriënten bevatten en om indirect hergebruik na behandeling van die stromen. Veel micronutriënten zijn sporenelementen die onmisbaar zijn voor de plantengroei en worden daarom in de landbouw vaak toegevoegd aan kunstmest en meststoffen. In het licht van de circulaire economie is het belangrijk de doorgaans lineaire toepassing van micronutriënten om te buigen naar het sluiten van de kringloop. Er is onder meer onderzoek gedaan naar hergebruik van zuiveringsslib uit de drinkwaterproductie, hergebruik van de aerobe biomassa uit de suikerbietenindustrie, gft en huishoudelijk afvalwater.
  • Afwegingskader voor inzet van energie voor grondstoffenhergebruik of energiebesparing

Analyseren, visualiseren, simuleren en optimaliseren

KWR gebruikt diverse soorten gereedschappen om inzichtelijk te maken welke uitdagingen de transitie naar circulaire systemen en de benutting van duurzame energiebronnen met zich meebrengen. KWR-experts zetten optimalisatie-, simulatie- en visualisatiegereedschappen in voor analyse op tactisch-strategisch niveau, monitoring en geavanceerde sturing op operationeel niveau en werken voortdurend aan de verbetering van deze instrumenten. Zij analyseren potentiële totaaloplossingen en beoordelen deze op prestaties, kosten, baten en milieu- en andere duurzaamheidsaspecten. Wij passen methoden toe om klimaatneutraliteit of -positiviteit te meten én integraal af te wegen om de voortgang in de watersector en in aanpalende sectoren met relatie tot water te toetsen. Deze instrumenten bieden ook toepasbare oplossingen om de bedrijfsvoering te optimaliseren op kosten- en duurzaamheidsaspecten.\

KWR’s analyse-gereedschapskist omvat onder andere:

  • Maatschappelijke kosten-batenanalyses.
  • Analyses van Total Cost of Ownership (TCO) of Life Cycle Costs (LCC), die de potentie van een systeem bepalen op techno-economische gronden.
  • Gereedschappen als levenscyclusanalyse (LCA), eco-efficiency, footprinting en andere milieuffectbepalingen die inzicht bieden in de effecten op ecologie, mens (gezondheid), milieu en klimaat bij diverse scenario’s.
  • Instrumenten voor monitoring en adaptieve sturing, gericht op optimalisatie van economische en duurzame aspecten van integrale systemen.

Projecten

Berekening CO2-voetafdruk van drinkwaterbedrijven

Er is een Praktijkcode voor de berekening van de CO2 voetafdruk van drinkwaterbedrijven ontwikkeld. Met deze Praktijkcode wil de drinkwatersector de berekening formaliseren wat moet leiden tot meer uniformiteit en consistentie in de berekeningswijze. Omdat de code als aanbeveling moet worden opgevat, betekent dit voor drinkwaterbedrijven dat zij hieraan hun eigen invulling kunnen geven. Zo valt zelf te kiezen welke aspecten in de berekening wel of niet worden meegenomen. Ook biedt deze flexibiliteit de mogelijkheid om bepaalde onderwerpen gefaseerd in de berekening te introduceren, bijvoorbeeld omdat men daar nu nog niet aan toe is of omdat de instrumenten voor een nauwkeurige kwantificering nog ontbreken.

 

Ontharding 2.0

Om te kijken wat de beste keuze zou zijn voor een nieuwe waterontharding in Leiduin, zijn vijf verschillende scenario’s met elkaar vergeleken op Total Costs of Ownership en levenscyclusanalyse. Pelletontharding, met name op basis van zelf geproduceerde kalkmelk, leek de gunstigste optie te zijn. Wanneer bij gebruik van groene stroom alleen naar de CO2-voetafdruk als milieu-impact wordt gekeken, lijken RO-processen juist iets gunstiger te zijn dan pelletprocessen.

 

Milieu-impact van NaOH en kalk(melk) in de drinkwaterzuivering

De drinkwaterzuivering maakt gebruik van allerlei chemicaliën. Voor natronloog en kalkmelk gebeurt dit op grote schaal. Aan de hand van informatie uit de literatuur en van de fabrikanten is berekend wat de huidige milieu-impact van deze chemicaliën is, en in hoeverre deze valt terug te dringen.